Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
I. Khái niệm Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là tục lệ thờ cúng những người đã khuất, thờ cúng tổ tiên của dân tộc Châu Á nói chung cũng như người Việt nói riêng. Tục lệ thờ cúng tổ tiên có sức lan tỏa, thẩm thấu và lưu truyền từ đời này qua đời khác. Vì vậy, tục lệ thờ cúng tổ tiên có ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống tinh thần của con người Việt Nam, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa Việt. Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên thể hiện đậm tính nhân văn của dân tộc người Việt, khi họ luôn tin rằng linh hồn những người đã khuất vẫn luôn tồn tại và che chở cho con cháu. Chính vì vậy mà con cháu còn sống luôn cố gắng xây dựng phần mộ khang trang nhất và thờ cúng đầy đủ nhất để thể hiện được lòng thành biết ơn, đồng thời mong muốn được tổ tiên phù hộ. Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là một tín ngưỡng rất quan trọng và gần như không thể thiếu trong phong tục Việt Nam.
II. Ý nghĩa Hàng ngàn năm qua, tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đem lại những mặt tích cực tới đời sống của mỗi cá nhân, cộng đồng và xã hội Trước hết tục lệ thờ cúng tổ tiên nhắc nhở con người ý thức về cội nguồn. Người Việt cho rằng, giữa những người đã khuất và còn sống có mối liên hệ mật thiết với nhau. Họ luôn tin rằng, những người đã khuất vẫn luôn hiện hữu, theo dõi cháu con để mang lại sự bình an, phúc lộc. Chính vì vậy, tục lệ thờ cúng tổ tiên để bày tỏ lòng biết ơn, lòng thành kính đến đấng sinh thành, nuôi dưỡng của con người, cội nguồn của dân tộc. Đồng thời gìn giữ và phát huy đạo lý “uống nước nhớ nguồn” đến thế hệ sau. Bên cạnh đó, tập tục thờ cúng tổ tiên của người Việt còn giúp duy trì được tình thân trong gia đình. Những ngày lễ, ngày Tết hoặc ngày kỷ niệm một người thân qua đời, là những dịp để con cháu ở các nơi khác hội tụ lại, cùng nhau gặp gỡ hàn huyên để kết chặt mối thâm tình, đồng thời thăm nom an ủi ông bà cha mẹ. Đây là một việc làm thiết thực và cao quý nhất thể hiện chữ hiếu của một dân tộc giàu tình cảm như người Việt. Có thể nói tục lệ thờ cúng tổ tiên có ý nghĩa lớn lao trong văn hóa người Việt, giúp gìn giữ lối sống đẹp, nhân văn, coi trọng tình nghĩa, nhớ về tổ tiên, cha ông đã khuất.
